نوشیروان کیهانی زاده 23 ژوئن سال226 میلادی (دوم تیرماه) اردشیر پاپکان در معبد آناهید تاجگذاری کرد و شاه ایران شد و ناسیونالیسم ایرانی را بر محور ملیت گرایی و آموزش‌های زرتشت احیا کرد.

با پیروی از روش اردشیر، قرن‌ها بعد دیلمیان، صفویان و... ناسیونالیسم ایرانی را بر محور ایراندوستی و شیعه اثنی‌عشری زنده کردند.

اردشیر که قبلا حکمران پارس (عمدتا فارس و کرمان) و نگهبان آتشکده آن منطقه بود پیش از تاجگذاری، حکومت اشکانیان را که بر اثر فساد داخلی رو به ضعف گذارده بود و در برابر رومیان کوتاه می‌آمد برانداخته بود. اردشیر که بعدا رومیان را هم از مشرق زمین عقب براند در مراسم تاجگذاری، همانند داریوش هخامنشی گفت که به خواست اهورامزدا شاه‌ایرانیان (تلفظ آن زمان: اریان) می‌شود که مردمی نجیب و بزرگوار هستند و دروغ نمی‌گویند. به نوشته برخی از مورخان، اردشیر در این مراسم ساتراپی‌های قلمرو خود از قفقاز شمالی تا دره سند و غرب فرات تا سیردریا را برشمرده و خراسان را ابرشهر (استان بزرگ‌تر) خوانده بود.

جمشید کاشانی، ریاضی‌دان بزرگ ایرانی

جمشید کاشانی (غیاث الدین) ریاضیدان و فضاشناس ایرانی در این روز در سال 1429میلادی در سمرقند درگذشت. وی به دعوت الغ بیگ حکمران تیموری وقت و پسر شاهرخ میرزا به سمرقند رفته بود تا در مدرسه عالی علوم این شهر تدریس کرده و در رصدخانه آنجا (که الغ بیگ، خود آن را تأسیس کرده بود) به اکتشافات فضایی تازه دست بزند. جمشید کاشانی به خاطر کشف قضایای کسینوس در مثلثات، تهیه جدول ستارگان، تکمیل علم حساب و رصد یک خورشیدگرفتگی از نامداران تاریخ علوم است. در فرانسه هنوز یک قضیه کسینوس را «تئورم کاشی» می‌خوانند. جمشید کاشانی که در سال 1380 میلادی در کاشان به دنیا آمده بود، در زمان خود همچنین بُعد (فاصله) بسیاری از ستارگان از زمین و از خورشید و نیز حجم آنها را اندازه‌گیری کرده بود. وی در زمینه علوم فضایی دنباله کار خواجه نصیرالدین طوسی را گرفته بود. جمهوری اسلامی ایران در تیرماه سال 1358هجری خورشیدی به‌منظور بزرگداشت جمشیدکاشانی یک تمبر پستی منتشر کرد.

روزی که مجلس با توپ گلوله باران شد

دوم تیر ماه 1287هجری خورشیدی (23 ژوئن 1908) سرهنگ لیاخوف، فرمانده روس واحد مرکزی قزاق دستور داد که ساختمان مجلس در میدان تاریخی بهارستان را با توپ گلوله باران کنند.

محمدعلی شاه قاجار روز پیش از این، ضمن صدور اعلامیه‌ای که برای مقامات دولتی در تهران و شهرهای دیگر ارسال شد چگونگی انتخاب نمایندگان مجلس و رفتار این نمایندگان را مغایر اصول دمکراسی خوانده و دستور داده بود که مجلس تا اصلاح این نقایص به‌مدت 3ماه تعطیل شود. چون بسیاری از نمایندگان حاضر به ترک ساختمان مجلس نشده بودند، در اجرای دستور محمدعلی شاه، یک واحد قزاق به بهارستان فرستاده شد تا مجلس را محاصره و نمایندگان را از آنجا بیرون کند که این نیرو با مقاومت هواداران مسلح مجلس که از پیش در آنجا سنگربندی کرده بودند روبه‌رو شد و عقب‌نشینی کرد. لیاخوف پس از اطلاع از این مقاومت مسلحانه بود که تصمیم گرفت ساختمان مجلس را با توپ گلوله باران کنند.

پلیس نوین ایران

ماموران پلیس نوین ایران (سبک فرنگ) با لباس ویژه (یونیفورم اروپایی) از دوم تیرماه 1292 (97 سال پیش) در خیابان‌های تهران به پاسبانی سرگرم شدند. تغییر لباس و روش کار پلیس ایران که «نظمیه» خوانده می‌شد روز قبل از آن (یکم تیرماه و 22ژوئن 1913) اعلام شده بود. پلیس نوین ایران توسط چند افسر سوئدی به ریاست سرهنگ وستداهل سازمان یافته بود و وظیفه‌‌اش برقراری نظم و حفظ آن بود که در عین حال باید به‌صورت ضابط دادگستری هم عمل می‌کردو چون هنوز دادگستری وجود نداشت بعدا در مرکز پلیس، دفتری نیز برای مجازات مجرمان عمومی تأسیس شد. طبق مندرجات دفتر اسلحه‌خانه نظمیه، پلیس تهران و شهرری در دوم تیرماه سال 1292 هجری خورشیدی تنها یک هزار تفنگ عمدتا ساخت روسیه در اختیار داشت.

مولف کتاب «تأثیر آیین زرتشت بر اخلاقیات»

23 ژوئن زادروز پروفسور آمریکایی- کارلتون کئون- است که در سال 1904 به دنیا آمد و بزرگ‌ترین فیزیکال آنتروپولوژیست (انسانشناس) قرن 20 شناخته شده است.
 وی ریشه نژادها را به دست داده و کتاب‌های متعدد در این زمینه نوشته است؛ از جمله کتاب‌های «سرگذشت انسان»، «نژادهای اروپایی»، «ریشه‌های نژادی»، «تحول نژادی»، «انسان شکارگر»، «پژوهش‌های‌نژادی در خاورمیانه»، «مهاجرت آرین‌ها»، «هفت غار»، «رابطه نژاد و فرهنگ»، «تأثیر آیین‌های زرتشت و بودا بر اخلاقیات»، «اهمیت کاروان و راه‌های کاروانی (داد و ستد و مسافرت) در یکنواخت شدن فرهنگ و عادات» و... . کارلتون ششم ژوئن سال 1981 درگذشت.

کد خبر 110190

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار فرهنگ عمومی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز